Hüseyn ARİF
Xalq şairi
SƏN DƏRSƏ GƏLMƏYƏNDƏ
Düşür yadıma hərdən
Məktəb həyətində mən
Yoluna göz dikərdim,
Qəlbim sızlardı birdən
Sən dərsə gəlməyəndə…
Durub-durub anardım,
Gizli-gizli yanardım.
Neçə dostun içində
Özümü tək sanardım.
Sən dərsə gəlməyəndə…
Zəng səsi ucalardı,
Uşaqlar söz alardı.
Gözlərim boş masanda.
Fikrim səndə qalardı
Sən dərsə gəlməyəndə…
Dözməyib buna bəzən
Düşüb gah da həvəsdən
Nə danım həqiqəti,
Qaçardım mən də dərsdən
Sən dərsə gəlməyəndə…
ANALAR
Elə ki, balalar gəlir dünyaya,
O gündən hey ölçüb biçir analar.
Mahnı da oxuyur, şeir də deyir,
Bəstəkar analar, şair analar.
Dözür hər əzaba o bilə -bilə .
Yaşayır, sirrini salmadan dilə.
Vaxt olur, qaldırıb ağını belə,
Şərbət əvəzinə içir analar.
Unudub illərin yorğunluğunu,
Həyatda dincliyi, evdə yuxunu:
Sevincin azını, qəmin çoxunu,
Yükün ağırını seçir analar.
Özüm də bilmirəm Hüseyn ,niyə?
Başımın tüstüsü çəkilir göyə.
Torpağım anasız qalmasın deyə
Torpağın qoynuna köçür analar.
GÖZƏLLƏRƏ
Gözəllər, söyləyin, bu necə işdi,
Qiyməti şöhrətə, ada verdiniz.
Kədəri yaxının üstünə atıb,
Sevinci aparıb yada verdiniz.
Hər saxta gülüşə, hər yalan sözə,
Aldanıb, düşdünüz dolaşıq izə.
Sonralar möhnətlə gəlib üz-üzə,
Ömrü közə tutub, oda verdiniz.
Buza döndü qələm, bozardı kağız,
Arxamı qış kəsdi, qarşımı payız.
Yüzünüz bir şair yaratmadınız,
Biriniz yüz şair bada verdiniz.
XALQSIZ XALQ ŞAİRLƏRİ
Bir həyat şairi var,
Bir də vaxt şairləri.
Eldən, gündən xəbərsiz
Saray, taxt şairləri.
Biri haqqa daş atar,
Biri kölgədə yatar,
Kim sevib, kim yaşadar
Bu bədbəxt şairləri.
Biri var, üzdəniraq
Haça dil, hazıryaraq.
Qapı, baca, künc, bucaq
Əl-ayaq şairləri.
Hüseyn Arif, nə xəbər
Nə qədərmiş nə qədər
Başsız başa keçənlər
Xalqsız xalq şairləri.
SOYUQ DƏYƏR SƏNƏ
Sonasan, qıymaram gölə,
Göldə soyuq dəyər sənə.
Gül yanında dönmə gülə,
Güldə soyuq dəyər sənə.
Uyma özgə əməlinə,
Qoşulma qıza, gəlinə,
Düşərsən yaman dilinə,
Dildə soyuq dəyər sənə.
Bu nə arzu, bu nə dilək,
Alışıram ürək-ürək.
Tül bədənə tül nə gərək,
Tüldə soyuq dəyər sənə…
Çəkmə darağa telini,
Sıxma kəmərlə belini,
Əldə saxlama əlini,
Əldə soyuq dəyər sənə
Hüseyn Arif, bu nə sirr,
Vədə ötür, vaxt tələsir,
Könlümə köç, külək əsir,
Çöldə soyuq dəyər sənə.
SƏNİ UNUDA BİLMƏRƏM
Ay dolanar, il dolanar
Səni unuda bilmərəm.
Könül yanar, can odlanar
Səni unuda bilmərəm.
Yaz üzülə, payız keçə,
İstər gündüz, istər gecə
Neçə gözəl gəlib keçə
Səni unuda bilmərəm.
Gözün saxladı sözümü,
Gözün ovladı gözümü
Unutmayınca özümü
Səni unuda bilmərəm.
ŞEİR DEYİLMİ?
Məndən təzə şeir xəbər alan dost,
Bəs yazın gəlməsi şeir deyilmi?!
Gəzməyə çıxanda – çölün, çəmənin
Üzünə gülməsi şeir deyilmi?!
Yenə gözüm qalıb bağçada, bağda,
Min-min gül açıldı aranda, dağda.
Eyvana əyilən çarpaz budaqda
Bülbülün nəğməsi şeir deyilmi?!
Seyr elə hüsnünü göydə durnanın.
Qayada kəkliyin, göldə sonanın.
Aynabənd otaqda gəlin anamın
Şirin laylay səsi şeir deyilmi?!
Dərədə moruq dər, döşdə çiyələk.
Gah yağış xoş gəlir, gah sərin külək.
Yaş ötür, doymayır dünyadan ürək, –
Yaşamaq həvəsi şeir deyilmi?!
Kim deyir şeirin meydanı dardır?
Sonu görünməyən bir ilk bahardır.
Necə ki, həyat var şeir də vardır,-
Həyatın nəfəsi şeir deyilmi?!
SÖYLƏ, YADINDAMI?
Söylə yadındamı o axşam çağı?..
Dinməyən mən oldum, dinən sən oldun.
İlk eşqin ocağı alovlanmamış
Sönməyən mən oldum, sönən sən oldun
Doymamış sabahın tər nəfəsindən,
Sevdalı quşların təranəsindən,
Sözündən, əhdindən, iradəsindən
Dönməyən mən oldum, dönən sən oldun.
Pozuldu ilqarın, dəyişdi andın,
Torpaqda alışıb havada yandın.
Axır gözlərinlə görüb inandın
Enməyən mən oldum, enən sən oldun.
VAR MƏNİM
Yığılmır yollardan fikrim, xəyalım,
Görən, bu çöllərdə kimim var mənim?
Sazda Kərəmiyə qoşulan səsim,
Kamanda inləyən simim var mənim.
Kəsilib qapıdan gedib-gələnim,
Yox mətləb qananım, qədir bilənim,
Dumanlar içində yorğun köhlənim,
Tufanlar qoynunda gəmim var mənim.
Hüseyn, nə oldu qönçə niyyətim?
Daşlara toxundu ilk məhəbbətim,
Özgəni güldürən sözüm-söhbətim,
Özümü ağladan qəmim var mənim.
SƏNSƏN
Qırılan qələmim,yanan kitabım
Yazısı saralmış varağım sənsən.
Dağılan hasarım,atılan qapım,
Gözümdə qaralan çırağım sənsən.
Sinəmdə dövr edib qopan tufanım,
Üşüyən ürəyim,alışan canım,
Alovdan qovrulan yazıq aranım,
Dumandan ağlayan yaylağım sənsən.
Köməşən ayağım,tutulan dizim,
Saralan yanağım,solan bənizim,
Qar bağlayan yolum,buz tutan izim,
Közü külə dönmüş ocağım sənsən.
Tükənən istəyim,bitən sevincim,
Çəkilən marağım,ötən sevincim,
Tapılan kədərim,itən sevincim,
Gövdədən üzülən budağım sənsən.
Möhnət dalğa-dalğa,qəm axın-axın,
Hüseynin gününə,ayına baxın;
Könlümə həyatda yaxından yaxın,
Ömrümə uzaqdan uzağım sənsən…
SƏN MƏNİMLƏ GET…
Ətirli bağçaya, şehli çəmənə,
Lilparlı bulağa sən mənimlə get,
Arabir dənizin dalıb seyrinə,
Yaxına, uzağa sən mənimlə get.
Gəzək obaları, gəzək elləri,
Hər kəndə, şəhərə sən mənimlə get.
Gəl bölək sevinci, bölək kədəri,
Həm xeyrə həm şərə sən mənimlə get.
Haranı bəyənib seçəsi olsam,
Oraya, ey sənəm, sən mənimlə get.
Bir gün bu dünyadan köçəsi olsam,
Tək onda demərəm sən mənimlə get.
MƏN QORXARDIM
Mən qorxardım tufandan,
Sinəsi sal qayalı
Sahillər olmasaydı.
Mən qorxardım xəzandan,
Nəfəsi gül qoxulu
Fəsillər olmasaydı.
Mən qorxardım kədərdən,
Ürəkdən qəh-qəh çəkib,
Gülənlər olmasaydı.
Mən qorxardım ölümdən,
Dünyaya məndən sonra
Gələnlər olmasaydı.
BİR DAĞ KƏLİ YARALADIM ZİRVƏDƏ
Bir dağ kəli yaraladım zirvədə
Baş titrədi, ayaq əsdi, daş axdı.
Bir canlını candan saldı bir zədə
İki gözdən iki damla yaş axdı.
Düşünmədim, anadır, ya baladır,
Ovçu atar ov bərədən keçəndə
Ala tula qanlı daşı yaladı,
O sönürdü tikanlığın içində.
Qabaqlaşdıq sökülməmiş qızıl dan,
Mən silahlı, o silahsız bu yerdə.
Yarıyolda ayrı düşdü qatardan,
Mən günahlı, o günhasız bu yerdə.
Öz halına təkcə özü ağladı,
Kimi var ki, kim dayana yanında.
Dil uzadıb, nəm torpağı yaladı,
Sumu keçdi xəyalından son anda.
Dodaq yanır, yanaq yanır, üz yanır,
Buludumu, dumanımı əyləsin?
Boylandıqca baxış yanır, göz yanır,
Bu yanğıyla sellər, sular neyləsin?
Ağır-ağır dartıb bükdü dizini,
Muncuqladı kirpiklərdə donan tər.
İndən belə toz basacaq izini,
İndən belə nə yürüş var, nə səfər.
Birdən-birə elə çırpdı özünü,
Sağ buynuzu qopub qaldı qayada.
Ey Hüseyn, müxtəsər et sözünü,
Bu qan səni tutasıydı, tutdu da.
OĞLUMA
Əzəl ovçuluğa saldım meylimi,
Tikanı tapdayıb, budağı əydim.
Aşırıb boynumdan qoşalüləni,
Meşələr qoynunda özünə bəydim.
Dolu da başlayıb, külək də əsib,
Dovşan da atılıb, qurd da tələsib,
Ağacda turacın üstünü kəsib,
Qayada kəkliyin xətrinə dəydim.
Azmı peşimanam öz əməlimdən,
Əbəs ələnməyib saçlarıma dən?!
Xəlvəti açılan bir gülləylə mən
Məğrur dağ kəlinin qəddini əydim.
Sevinci yarıda verməzdim bada,
Ağrını, acını salmazdım yada,
Alagöz ceyranın bir dar məqamda,
Ömrünü yarıda bitirməsəydim.
Hüseyn Arifəm, közə dözərdim,
Enişə, yoxuşa, düzə dözərdim,
Səksənə, doxsana, yüzə dözərdim,
Əllidə Arifi itirməsəydim.
Tural Adışirinin təqdimatında