Əşrəf VEYSƏLLİ – 85
Yaşayar
Arzularım qar altında gül açar,
Daş üstündə bitən ömrü yaşayar.
Ərənlərim qayalardan yol açar,
Yol, bu yolu gedən ömrü yaşayar.
Ürək nədir? Ürək sevgi, sayğıdır.
Bir – birinə nəvazişdir, qayğıdır,
Başdan-başa həyəcandır, duyğudur.
Ürək də var – gödən ömrü yaşayar.
Yazan qalar söz ömrünün hayında.
Ozan qalar saz ömrünün hayında.
İnsan da var-öz ömrünün hayında,
İnsan da var-Vətən ömrü yaşayar.
Yaxşı ki
Qoy sənin başına dolanım, Allah,
Olmasın yanında yalanım, Allah.
Şeirdir olanım-qalanım, Allah,
Sən məni nə üçün şair yaratdın?
Əsən küləklərin dərs deyirdimi,
Çəkdiyim ağrılar dərs deyildimi?
Öz dərdim özümə bəs deyildimi,
Sən məni nə üçün şair yaratdın?
Qızmar səhralarda əsən mehəm mən,
Güldə şəbnəməmsə, otda şehəm mən,
Sanki bu dünyaya cavabdehəm mən,
Sən məni nə üçün şair yaratdın?
Gərək bir qanadlı quş yaradaydın,
Əngin səmalara tuş yaradaydın.
Ya da ki, bir qara daş yaradaydın,
Sən məni nə üçün şair yaratdın?
Qoruya bildimmi özümü yaddan,
Nəfsimi ləzzətdən,ağzımı daddan?
Çıxartdım oğlumu,qızımı yaddan,
Sən məni nə üçün şair yaratdın?
Qarış bu torpağa diril dən kimi,
Hörük sünbüllərə hörül dən kimi.
Dirilləm hər sözü dirildən kimi,
Yaxşı ki sən məni şair yaratdın!
Gül kimi bitirdin daşda bu ömrü,
Tapşırdın bir dəli eşqə bu ömrü,
Yaşaya bilməzdim başqa bir ömrü,
Yaxşı ki sən məni şair yaratdın!
Sən məni öyrətdin ayrılıqlara
Hər anım, hər günüm, hər ayım belə,
Dağıldı eşq adlı sarayım belə.
Dünyanı incidər harayım belə,
Hər gecə varlığım çəkilər dara,
Sən məni öyrətdin ayrılıqlara.
Adlaya bilmədim qəm hasarını,
Simləri qırıldı könül tarımın.
Boynu bükük qaldı arzularımın,
Niyyətim haraydı, mənzilim hara,
Sən məni öyrətdin ayrılıqlara.
Yolçunu yolundan əylədən kimi,
Dərdliyə dərdini söylədən kimi,
Uşağa əlifba öyrədən kimi
De nədən başlayım mən günüqara,
Sən məni öyrətdin ayrılıqlara .
Bir gül qönçəsiydi ürəyim mənim,
Eşqin təşnəsiydi ürəyim mənim,
Vüsal çeşməsiydi ürəyim mənim.
Mən hara, qəm hara, ayrılıq hara,
Sən məni öyrətdin ayrılıqlara.
İzim daş üstündə bitən yazıydı,
Sözüm Babəklərin “Bəzz” qalasıydı.
Arzum xan oğluydu, bəy balasıydı,
Həsrətin eşqimi gətirdi zara,
Sən məni öyrətdin ayrılıqlara.
Əla
O uşaq arzumun uzaq mənzili,
Əla görünərdi yaxından, əla.
Çoxundan pis idim dağdan baxanda,
Dərədən baxanda- çoxundan əla.
Yatmadım gözümü yuxu yandırdı,
Dilimi könlümün ahı yandırdı.
Sinəmi fələyin oxu yandırdı?
Yayına bilmədim oxundan əla.
Dərdim oynayanda “Kərəmi” üstə,
Dağlar yıxılardı şələmin üstə.
Milçəklər qonardı şirəmin üstə,
Uçdu xəzan vaxtı bağımdan – əla.
Göylər qəzəbini tökər baxtıma,
Zülmət gecələri bükər baxtıma
De, necə edim ki, bu kor baxtıma
Bu kor gözlərimlə baxım mən əla.
Köhnə çəpərliyə bağlıq deyənlər,
Alçaq təpəliyə dağlıq deyənlər,
Solumda, sağımda sağlıq deyənlər,
Çəkildi solumdan, sağımdan, əla.
De, harda yatmısan, bozqurd balası
Çox yatma, olarsan manqurt balası.
Qar üstə iz salan ac qurd balası
Quduz köpəklərin toxundan əla.
Öyrət yeriməyi, öyrət yollara,
Bu bağlı yollara, bu sərt yollara.
Bir gün işıq düşər zülmət yollara,
Məşəllər alışar ahımdan əla.
Marten sobası da atom ES-i də,
Donuq vicdanları çətin isidər.
Azad bir ölkənin dilənçisi də
Kölə dövlətlərin şahından əla.
Sevgidir
Canı can istəyir, qanı qan çəkir,
Bu pünhan duyğunun adı sevgidir.
Balıncı başımın altından çəkir,
Bu odur,
Bu odur,
Odur-sevgidir.
Haqsız qınaqsa da, nahaq qansa da,
Qəfil sınaqsa da,imtahansa da,
Ondan neçə kərə ağzım yansa da,
Ağzımın ləzzəti,dadı sevgidir.
Ey durub qəsdimə,yol kəsən gözəl,
Mənim taleyimsən bəlkə sən,gözəl.
Olsan ürəyimə yol gəzən,gözəl,
Mənim ürəyimin kodu sevgidir.
Bilir
O sevda dəmindən uzaqdır hələ,
Məni də özündən çox uzaq bilir.
Mənim sevdiyim gül uşaqdır hələ,
Ülvi hisslərimi oyuncaq bilir.
Başına dolanım, dönüm bu eşqin,
Yolunda alışım, yanım bu eşqin.
Məni məndən alıb mənim bu eşqim,
Nə oğul anlayır, nə uşaq bilir.
Ömrümün gülşəni bilirəm onu,
Hər gün səcdəsinə gəlirəm onun.
Ölürəm dərdindən, ölürəm onun,
Necə öldüyümü bir Allah bilir.
Düşər
Onun ürəyinə eşqin həsrəti,
Mənim saçlarıma gözəl dən düşər.
Nazını çəkərəm,işvəsi artar,
Gözümü çəkərəm, – göz əldən düşər.
Sevən ürəyimi odda yandırar,
Bu axan qanımı o dayandırar.
Fələk yandıranı o da yandırar,
Göyçək dən üstünə gözəl dən düşər.
Əşrəf, el içində qıyma sına yar,
Dost dostunu yaman gündə sınayar.
Sınamısan, bir də, bir də sına, yar,-
Əhdə vəfasızlıq gözəldən düşər.
Hardasan
Hər yanda, hər yerdə görürəm səni,
Məndən ayrılmırsan xəyallar kimi.
Bütün fəsillərdə görürəm səni-
Yazda günəş kimi, qışda qar kimi.
Gah toy yerindəsən, gah yas yerində,
Gözümün ağında, qarasındasan.
Üzdüyüm suların ləpələrində,
Açdığım kitabın arasındasan.
Çırağım sönürmü-nura dönürsən,
Durub yandırıram, sən də yanırsan.
Qələm götürürəm, şeir yazam mən,
Galıb misralarda sən dayanırsan.
Şirin sözlərintək ətir qoxuyan
Hər səsə, sədaya qatıblar səni.
Yediyim çörəyə,içdiyim suya,
Udduğum havaya qatıblar səni.
Dönüb sən olubdur,bu yer, bu aləm,
Dönüb sən olubdur bu cahan, gülüm!
Hər yerdə, hər zaman səni görürəm,
Ancaq bilmirəm ki, hardasan, gülüm!
Sən yanımda olanda
Elə ki yanımda sən olursan, sən
Qəlbimin heç nədən qorxusu olmur.
Təkcə daş asılır kirpiklərimdən,
Təkcə gözlərimin yuxusu olmur.
Sevgi-yaraşığı bu göyün, yerin,
Məhəbbət-könlümün bahar gülləri.
Orda gülüşlərin, təbəssümlərin.
Orda baxışların sular gülləri.
Nəğmələr səslənər könül tarımda,
Sən ondan ən şirin diləklər istə.
Tez-tez şimşək çaxar dodaqlarımda,
Adın səpələnər çiçəklər üstə.
Ürəyim
Hərdən səhra olan, hərdən bağ olan,
Bir dost kəlməsiylə donub dağ olan,
Qisməti-həmişə ağrımaq olan,
Dərmanı-dağların səhər kuləyi,
Ay mənim ürəyim, mənim ürəyim.
Dinsin məhəbbəti əziz tutanlar,
Özünü əbədi oda atanlar.
Desin sol döşünün ustə yatanlar-
Nədir bu dünyadan axı diləyim,
Ay mənim ürəyim, mənim ürəyim.
Hər sözə inanıb, uyan sən oldun,
Məni quru yurdda qoyan sən oldun.
Bir zaman hamıya həyan sən oldun,
İndi bir koməyi kimdən diləyim,
Ay mənim ürəyim, mənim ürəyim.
Köksümdə odu var ilk məhəbbətin,
Oldum diləncisi bir xoş ulfətin.
Tək-tənha yaşamaq-cətindən cətin-
Yenə buza dondu çayım-xörəyim,
Ay mənim ürəyim, mənim ürəyim.
Bir məsum, kusəyən, körpə uşaqsan,
Dindirsəm, sinəmi dağlayacaqsan.
Bilsən, hönkür-hönkür ağlayacaqsan-
Yar qənimim çıxıb, əğyar koməyim,
Ay mənim ürəyim, mənim ürəyim.
Hayana aparır bu yollar məni
Qartal qayaların baxışı ağır,
Təhlükə tökülür qaşqabağından.
Yolların qırılmaq qorxusu yağır
Zirehli dağların daş papağından,
Hayana aparır bu yollar məni?
Qara buludların qılıncı qında,
Əlində çayların ömür yelkəni.
Qalıb fikirlərim yol ayrıcında,
Çəkir məngənəyə suallar məni,
Hayana aparır bu yollar məni?
Qırmızı, ağappaq yalanlar kimi,
Gah günəş aldadır,gah da qar məni.
Qıvrılıb açılır ilanlar kimi,
Buynuzu içində olanlar kimi,
Hayana aparır bu yollar məni?
Keçər üstümüzdən vaxt yeyin-yeyin,
Bir də görərsən ki, axdı bu yollar.
Yox-yox, acizliyin, ümidsizliyin
Gözünə sancılan oxdu bu yollar,
Hayana aparır bu yollar məni?
Köhlən zirvələrin,daş xurcunların
Könlündə,gözündə intizar bitib.
Ayağım altında daş uçqunları,
Başımın üstündə qayalar bitib,
Hayana aparır bu yollar məni?
Qorxuya sədd olan qədim bəndlərin
Köksü şırım-şırım, zədən-zədəndir.
O dağ zirvəsinə qonan kəndlərin
Divar daşları da vahimədəndir,
Hayana aparır bu yollar məni?
Nurlu kəhkəşandır vətən yolları,
Gah oddan adlayır, gah sudan keçir.
Bəlkə gözəlliyə gedən yolların
Çoxu təhlükədən,qorxudan keçir?!
Hayana aparır bu yollar məni?
Yoxsa bu yolların mənzil başında
Könlümü yaşadan ümid yeri var,
Hər gün gəzər məni,axtarar məni?
Ömür yollarıdır bəlkə bu yollar,
Hayana aparır bu yollar məni?!
Bu gözəl
Ağ geyindi, ağ şəfəqə bələndik,
Ağ günlərin şöləsidir bu gözəl.
Məhəbbətin,sədaqətin,sevginin,
Fəth olunmaz qalasıdır bu gözəl.
Ağ sinəsi bəslənibdir kölgədə,
Eşqimizin aynasıdır bəlkə də,
Hava kimi hər yerdə, hər bölgədə,
Köksümüzə dolasıdır bu gözəl.
Kəlmələri bir ətirli çiçəkdi,
Mən bir ələm, o əlçatmaz ətəkdi.
Hər kirpiyi bir can alan mələkdi,
Huri-qılman balasıdır bu gözəl.
Qorxuram ki, bir söz çıxa dilimdən,
Səadətim uçub gedə əlimdən.
Əcəl bizə macal versə ölümdən,
Canımızı alasıdır bu gözəl.
Kim görübsə bu afəti dünyada,
Heç tükənməz məhəbbəti dünyada.
Elə bil ki, müvəqqəti dünyada,
Həmişəlik qalasıdır bu gözəl.
Sağalmazmı yar vurduğu yaralar,
Axı bunca zülm eyləməz yara var.
Bir söz desəm,qəzəbindən qaralar,
Dindirməsəm, solasıdır bu gözəl.
Didim-didim hicri didib könlümü,
Könül olan vaxtı gedib könlümün.
Bu yaşımda məcnun edib könlümü,
Səhralara salasıdır bu gözəl.
Aman allah!-ala gözlər süzüldü.
Əl-ayağım yerdən-göydən üzüldü.
Nöyzənbillah, ya Allahın özüdür,
Ya Allahın bəlasıdır bu gözəl.
İşıqlı ümidlər
İşıqlı ümidlər başımı qatar,
Bir az yaşamağa inamım artar.
Nə könlüm dincələr, nə gözüm yatar
Sən bizim küçədən keçəndən bəri.
Yola duman çöküb, dağa çən düşüb,
Bir yersiz deyilən sözümdən düşüb.
Eh, bütün gözəllər gözümdən düşüb,
Mən səni bəyənib seçəndən bəri.
Yenə üfüqlərdən asıl,günəşim,
Qanlı tarixlərə yazıl, günəşim.
Sən ey ağ günlərin qızıl günəşi,
Boyunu görmürük haçandan bəri.
Söz var-söyləməyə dilim gələrmi,
Yer var-mən gedərəm,elin gələrmi?
Bir də bağlamağa əlim gələrmi,
Sən bizim qapını açandan bəri.
Hicran çəpərindən keçə bilmədik,
Vüsal çeşməsindən içə bilmədik.
Bir çox qanadlandıq,uça bilmədik,
Niyə görünmürsən heç ondan bəri.
İndi aramızın arası azdır,
İndi aramızda təkcə Arazdır.
Arazı kələklə, Arazı azdır,
Arazı dilə tut, keç ondan bəri.
Səni görməyəydim gözləri yaşlı
Göylərin çırağı nə vaxt sönübdür,
Nə yer yerindədir, nə göy yerində.
Dünya iki damcı yaşa dönübdür,
Asılıb fikirli kirpiklərində.
Qışın əlindəmi yazın yaxası,
Xəzan tezmi əsib – tez xəzəl düşüb.
Elə bil duyğusuz bir natarazın
Bəxtinə qənirsiz bir gözəl düşüb.
Üz vermə, qayıdıb o gələr yenə,
Kədərə nə var ki, üzlü qonaqdır.
Sonra qapını da çırpsan üzünə,
Bacadan içəri soxulacaqdır.
Ona ürəyində yer vermə barı,
Yoxsa məhv olarsan qəm savaşında.
O gül sinəndəki gül arzuları
Yandırıb kül eylər qönçə yaşında.
Olma taleyindən könlü gileyli,
Yoxsa çətin düşər qəmin zirvədən,
Çıxar qəm dağına zavallı Leyli,
Füzuli yüksələr həmin zirvədən.
Öz Məcnun könlümlə qəm səhrasından
Mən də adlayardım dərdli, təlaşlı,
Təki bu dünyada heç vaxt, heç zaman
Səni görməyəydim gözləri yaşlı.
Üz solğun, baş açıq, paltarsa nimdaş…
Qara şal sürüşüb qalıb çiynində.
Qonub gözlərinə iki damla yaş,
Qanmı laxtalanıb gül ləçəyində?
Yaxın sandıqlarım daha yan durur,
Bilmirəm heç necə qovum təkliyi.
İndi qəm yandırır, kədər yandırır
Könlümü yaşadan bir gözəlliyi.
Həzin bir sükutdan donur təbiət,
Soyuq ürəklərə sanki qar yağır.
Sən baxan yerlərə ayrılıq, həsrət,
Mən gedən yollara intizar yağır.
Bəxtim ayrı salıb özümdən məni…
Eh, yenə dərdlərim başımdan aşdı.
Tale eyləyəydi gözümdən məni,
Səni görməyəydim gözləri yaşlı.
Ürək şairi
“Sən gərək qalaydın mən gorən kimi”-
Ürəyi nisgillə dinir şairin.
Gülər gözlərində qəm görən kimi
Hər anı zülmətə dönür şairin.
Yazdığı sözləri barı tap, hərdən
Dərdli gozlərinə dərdi təp hərdən.
Ürəyi gör necə düşür təpərdən,
Gözləri gör necə sönür şairin.
Ağlayar ürəkdən, gülər ürəkdən,
Vəfasız adları silər ürəkdən.
Elə öləndə də ölər ürəkdən
Bu ürək şairi, könül şairi..
Ömrümüz
Qocalıqla əyləşibdir üz-üzə
Cavanlıqla sağollaşan ömrümüz.
Dönməkdədir bir tufansız dənizə
Ahıllaşan,ağırlaşan ömrümüz.
İsindikcə qəlbimizin odunda,
Xəyalımız göyün yeddi qatında.
Qalacaqmı nəvələrin yadında
Şəkərləşən,noğullaşan ömrümüz.
Ömrün gözəl anlarını arzular,
Arzuların nübarını arzular.
Payız günü baharını arzular
Zimistana yaxınlaşan ömrümüz.
Günlərimiz dağdan aşan köç oldu,
Çox arzuya qovuşmadıq ,gec oldu.
Oğul balam,harda qaldı, necoldu?!,
Ərənləşən,oğullaşan ömrümüz.
Dünya ki,var boşalandır,dolandır..,
Məhəbbətdən qeyri hər şey yalandır.
Sevgi varsa ,daş üstə də qalandır,
Nəğmələşən,nağıllaşan ömrümüz.
Axırda
Anam vardı-yanan vardı mənə də,
Gözlərimdə yaşa döndü axırda.
Dörd tərəfdən qar ələndi başıma,
Növbaharım qışa döndü axırda.
Yağmalanmış yurdumuzdan söz açar,
Sinəsində yaraları göz açar.
Yanağında cığır salan, iz açan
Barmaqları xışa döndü axırda.
Mələklərtək səmalardan endi o,
Başımızda üzərliktək yandı o,
Hara getdim, yolum üstə qondu o,
Ağ xalatlı quşa döndü axırda.
Nəvələri gözü kimi sevərdi,
Gec görəndə ürəyini yeyərdi.
“Allah, məni daşa döndər”-deyərdi,
Mənim anam daşa döndü axırda.
Təzədən
Heç gözüm su içmir bu gedişatdan,
Gəl səni gözümə təpim təzədən.
Ömrümün sökülmüş divarlarından
Bir sevgi məbədi yapım təzədən.
Yenə də sal məni bəndə, kəməndə,-
Görüm ki, tanrının quluyam mən də.
Özümü itirim səni görəndə,
Ancaq səadəti tapım təzədən.
Həsrətin ömrümün yoxuşlarıdır,
Vəslin həyatımın naxışlarıdır.
Qızıl gül toxumu- baxışlarını
Arzu bağlarıma səpim təzədən.
Qurtarım bu eşqin intizarından,
İstəyim barınsın vüsal barından.
Taleyin qapanmş ovuclarından
Mən öz qismətimi qapım təzədən.
Yenə o gözlərin sehrini görüm,
Şerimin vəznini,bəhrini görüm.
Fərhada Şirinin mehrini görüm
Bisütun dağını çapım təzədən.
Sözüm bəhrələnsin dediklərindən,
Gözümə nur gəlsin gördüklərimdən.
Dan yeri sökülsün kirpiklərinlə,
Səhərə açılsın qapım təzədən.
Salam
Salam bu köhnə dünyaya
Təzə gələn şairlərə.
Söz qanıb mətləb anlayan,
Qədirbilən şairlərə.
Bir nəfəsə min ah çəkən,
Hər sozünü sınaq çəkən,
Kədərə şaqqanaq çəkən,
Dərdə gülən şairlərə.
Əriyib sozə yığılan,
Gözlərinə qan sağılan,
Hər gün təzədən doğulan,
Hər gün ölən şairlərə.
Sevgi şeirləri yazıram hələ
Bir cüt göz boylanar gözlər içindən,
Qırx ilin həsrəti sızlar içimdə.
Onun bənzərini qızlar içində
Görcək,ünvanımı azıram hələ,
Sevgi şeirləri yazıram hələ.
Gah havaya həsrət, gah suya həsrət
Neylərdim o zərif duyğuya həsrət?…
Qan sızan gözlərim yuxuya həsrət
Məni sevənlərə, mən sevənlərə
Sevgi şeirləri yazıram hələ.
Söz ki məhəbbətə, eşqə söykənər
Dönər ev tikənə, işıq çəkənə.
Sevgi tükənəndə ömür tükənər,
Odur ki,qəlbimlə verib əl-ələ,
Sevgi şeirləri yazıram hələ.
Neçə ölümlərdən keçdim,ölmədim,
Ölmədi dərdimdən heç kim,ölmədi.
Özüm öləndə də eşqim ölmədi,
Onun hər cövrünə hazıram hələ,
Sevgi şeirləri yazıram hələ.
Dalımca danışıb söyməsin heç kəs,
Düz olan işimi əyməsin heç kəs.
Bu yaşda xətrimə dəyməsin heç kəs,
Getsin öz işinin dalınca hərə,
Sevgi şeirləri yazıram hələ.
Eşqim düşürməsin atından məni,
Yansam,ayırmasın odundan məni.
Əzrayıl çıxartsın yadından məni,
Lap belə fələyin özü də gələ
Sevgi şeirləri yazıram hələ.
Ayrılıq
Üzgün ürəyimə salıb meylini,
Məni öz həmdəmi sanır ayrılıq.
Çən olub gözümdə yuva bağlayır,
Dən olub saçına qonur ayrılıq.
Yarın yollarında eynən ləliyəm,
Onun hicranıyla əylənməliyəm.
Mən bütün dərdlərə öyrəncəliyəm,
Sən Allah, öyrətmə onu, ayrılıq.
Hicran qollarını üstümə gərmiş.
Əbədi sandığım gəldi gedərmiş.
Bütün gülüşlərin sonu kədərmiş.
Bütün görüşlərin sonu ayrılıq.
Dünən deyildimi
Qəlbini qanadlı arzulara aç,
Anasan, qəm çəkmə beşik başında.
Hamının saçları ağaraydı kaş,
Heç kəs qalmayaydı cavan yaşında.
Xəzan yarpağıtək saralan illər
Qara gözlərinə nəm gətirməsin.
Mənim saçlarıma dən salan illər
Sənin ürəyinə qəm gətirməsin
Dünən deyildimi dayanıb gendə,
Məni bir çıxılmaz oda saldığın?
Dünən deyildimi kirpiklərinlə
Sevən ürəyimi nişan aldığın?
Dünən deyildimi, dedin ay ömrüm,
“Çəməndə qırmızı xaldı lalələr”
Dünən deyildimi mən səni gördüm,
Ayağım altında qaldı lalələr.
Gördüm, ünvanımı itirdim, azdım,
Qəlbimdə utanacaq bir hiss oyandı.
Odlu siqareti cibimə basdım,
Təzə pencəyimin bir cibi yandı.
Dünən deyildimi çıxdın qarşıma,
Ömrümün əlindən tutası oldum.
Tale əllərini çəkdi başıma,
Axır ki, beş uşaq atası oldum.
Qəlbini qanadlı arzulara aç,
Anasan, qəm çəkmə beşik başında
Hamının saçları ağaraydı kaş,
Heç kəs qalmayaydı cavan yaşında.
Bu da səadətdir, inan, əzizim,
Bunu qəmlənməyin yeri varmı heç?!-
Bir də ki, hər şey,
Hər şey dünən olub, dünən, əzizim.
İnsan da bir gündə qocalarmı heç?!
Tural Adışirinin təqdimatında
